เฟือง และ โซ่
เฟือง โซ่ คัปปลิ้ง
ระบบการส่งกำลังของเครื่องจักรกลในงานอุตสาหกรรม เป็นระบบสำคัญที่เป็นตัวช่วยในการขับเคลื่อนเครื่องจักรกล เพื่อทำให้เกิดการผลิตหรือกระบวนการในอุตสาหกรรม โดยทั่วไประบบส่งกำลังในงานอุตสาหกรรม เรามักจะแยกออกเป็นหลายประเภทตามความเหมาะสมกับการนำไปใช้งานในส่วนต่างๆ ของงานอุตสาหกรรม โดยแบ่งประเภทของระบบส่งกำลังได้โดยสังเขปดังนี้
การส่งกำลังด้วย เฟือง (GEARS), โซ่ (CHAIN DRIVES), สายพาน (BELTS), คับปลิ้ง (COUPLING), คลัตช์ (CLUTCH), เพลา (SHAFT), ลูกเบี้ยว (CAM) ซึ่งหลักการส่งกำลังของเครื่องจักรกล คือ การส่งกำลังจากต้นกำลังหรือสามารถเรียกได้อีกอย่างว่า "เพลาขับ" ส่งกำลังไปยังจุดที่ต้องการกำลังงานไปใช้งานเรียกว่า "เพลาตาม" หรือ "เพลางาน" ระบบการส่งกำลังของเครื่องจักรกลได้แก่ การส่งกำลังด้วยเฟืองโซ่ สายพาน คับปลิ้ง (Coupling) เพลา และลูกเบี้ยว เป็นต้น
เฟือง
เฟือง (Gear) เป็นชิ้นส่วนเครื่องกลที่มีรูปร่างเป็นจานแบนรูปวงกลม ตรงขอบมีลักษณะเป็นแฉก (เรียกว่าฟันเฟือง) ซึ่งสามารถนำไปประกบกับเฟืองอีกตัวหนึ่ง เกิดเป็นระบบส่งกำลังขึ้น สามารถปรับให้เกิดเป็นความได้เปรียบเชิงกลได้ จึงถือเป็นเครื่องกลอย่างง่ายชนิดหนึ่ง ด้วยคุณลักษณะนี้ เฟือง สามารถนำมาใช้ส่งผ่านแรงหมุน ปรับความเร็ว, แรงหมุน และทิศทางการหมุนในเครื่องจักรได้ โดยระบบเฟืองหรือระบบส่งกำลังนี้ มีความสามารถคล้ายคลึงกับระบบสายพาน แต่จะดีกว่าตรงที่ระบบเฟืองจะไม่สูญเสียพลังงานไปกับการยืดหดและการลื่นไถลของสายพาน
โซ่ส่งกำลัง
โซ่ มีลักษณะการส่งกำลังคล้ายกับสายพาน โดยโซ่จะคล้องอยู่กับจานโซ่ ที่ติดอยู่บนเพลาขับ และเพลาตาม การส่งกำลังด้วยโซ่นี้ จะไม่เกิดการลื่นไถลขณะส่งถ่ายกำลัง เหมาะสำหรับงานที่รับภาระแรงดึงมากๆ
โซ่ชั้นเดียว โซ่สองชั้น โซ่สั่งทำพิเศษ โซ่ลำเลียง
